Cách phân biệt trầm hương
Phân loại trầm hương dựa trên phẩm chất và giá trị
1. Kỳ Nam – bảo vật thế gian
Là loại trầm cực kỳ quý hiếm và đắt đỏ. Loại này có giá lên đến hàng tỷ đồng vì rất khóa khai thác. Kỳ Nam là phần gỗ mục chứa lượng tinh dầu rất cao, mềm dẻo, mang đủ vị đắng, cay, thơm, ngọt. Kỳ Nam khi đốt cho hương thơm đặc biệt, tỏa khỏi xanh bay thẳng lên không trung.
Trầm Kỳ Nam được chia thành 4 loại chính:
- Bạch kỳ : sắc trắng ngà, xám nhạt, có giá trị cao nhất
- Thanh kỳ : màu xanh xám, ánh lục
- Huỳnh kỳ : màu vàng sẩm, vàng nâu
- Hắc kỳ : có màu đem chàm, hắc ín
Sách xưa xếp loại kỳ nam: “nhất Bạch, nhì Thanh, tam Huỳnh, tứ Hắc”.
2. Trầm Rễ
Trầm Rễ là loại trầm hình thành từ rễ cây chìm dưới nước, gần giống như Kỳ Nam nhưng không hoàn hảo bằng Kỳ Nam. Với giá trị cao và khó khai thác, Trầm Rễ cũng ít khi được bày bán trên thị trường mà chỉ yếu là trao đổi qua tay.
3. Trầm Kiến
Trầm Kiến cũng là một loại trầm quý hiếm trong tự nhiên, do các loài kiến đục lỗ trên thân cây tạo thành. Có các loại Trầm Kiến như kiến xanh, kiến điệp, kiếm kim, kiếm vách lầu, kiến gai, kiến lỗ,…
4. Trầm Tốc
Trầm Tốc có chất đặc, không lỗ, hàm lượng dầu không cao,được xếp thành 4 nhóm chính: Tốc đỉa, tốc dây, tốc hương, tốc pi. Trầm Tốc có giá thành hợp túi tiền, từ vài trăm đến vài triệu đồng, nên là loại trầm được nhiều người ưa chuộng.
5. Trầm hương nhân tạo
Vì gỗ trầm rất quý và có giá trị rất cao nên ít cơ sở kinh doanh loại Trầm này. Những sản phẩm chủ yếu trên thị trường hiện nay là Trầm nhân tạo. Đây là sản phẩm từ cây dó bầu được trồng và cấy trầm. Mất khoảng 10-20 năm, cây dó bầu mới có thể được khoan lỗ để cấy trầm. Sau khi cấy trầm còn phải mất khoảng 5 năm nữa mới tạo được trầm.
Trầm Hương nhân tạo tuy không thơm bằng Trầm tự nhiên nhưng vẫn mang lại mùi hương dịu nhẹ. Về mặt cân nặng, gỗ trầm nhân tạo không có khác biệt là bao. Lợi ích của Trầm nhân tạo vẫn được bảo đảm khá toàn vẹn.
Phân biệt trầm chìm và trầm nổi
Trầm hương chìm nước
Trầm chìm hay trầm hương sánh chìm có hàm lượng tinh dầu rất lớn, thường lớn hơn 25%. Thuộc loại trầm có giá trị cao nhất. Bởi lượng trầm khá cao nên khi cho vào nước, trầm sẽ có xu hướng chìm xuống đáy. Mùi hương của loại trầm này rất rõ. Từ xa đã có hương khá thu hút. So với trầm nổi, trầm chìm tỏa mùi hương rất mạnh và có màu sắc đều và đậm. Đặc biệt, khi càng tay, trầm hương chìm nước có trọng lượng nặng hơn hẳn các loại trầm khác,.
Cũng bởi lượng tinh dầu cao, trầm chìm mất rất nhiều thời gian để khai thác. Thường sẽ dao động từ 50 năm trở lên. Cũng chính từ đó, giá trị của loại trầm này càng được đẩy lên cao. Không chỉ được ứng dụng làm vật phẩm phong thủy mà nó còn là món trang sức cao cấp và sang trọng, được giới thượng lưu quan tâm nhiều.
Trầm nổi
Những nổi là loại trầm có giá trị thấp nhất so với các dòng trầm. Trên thị trường, trầm nổi khá phổ biến bởi giá thành hợp lý và dễ dàng khai thác hơn hết. Màu sắc của trầm loại này sáng và không đều nhau. Mùi hương không rõ cho đến khi sử dụng được thời gian đủ lâu. Tuổi trầm thường kéo dài từ 10 đến 15 năm sẽ được đem đi chế tác thành thành phẩm.
Cách nhận biết & phân biệt trầm hương thật / giả
Có những cách thông dụng nhất thường được sử dụng để phân biệt trầm thật – giả. Cũng như nhận biết được xuất xứ của trầm.
1. Quan sát: Trầm giả thường được tẩm mùi trầm vào những loại gỗ khác, có màu nâu đen hay đen rất sậm. Vân trầm thật thường không đều tùy vào độ tuổi của trầm. Màu sắc trầm khá tự nhiên và độ bóng vừa phải.
2. Ngửi: Trầm thật luôn có mùi thơm thoang thoảng tinh tế. Không nồng nàn nhưng thơm lâu và rất dễ chịu. Đặc biệt, khi chưa mang lên tay thì mùi sẽ rất nhẹ. Nhưng khi mang lên tay do thân nhiệt và ma sát sẽ tạo mùi thơm mạnh hơn và tốt hơn. Các loại trầm giả thường là loại tẩm quét dầu hóa chất, bề mặt sần sùi. Mùi nồng gắt. Để phân biệt, cách đơn giản nhất là ngửi trực tiếp sản phẩm, nếu ban đầu thấy có mùi cồn, hoặc mùi thơm nồng nặc thì đó là sản phẩm tẩm hóa chất. Bởi mùi trầm thật thường thoang thoảng, dịu nhẹ, phải có nhiệt độ mới tỏa hương.
- Có mùi thơm dịu nhẹ
- Vân tinh dầu tự nhiên rõ ràng
- Khi ngửi mùi cho cảm giác dễ chịu.
3. Đốt: Ngoài việc ngửi trực tiếp, bạn có thể đốt mẫu gỗ để ngửi mùi của gỗ khi đốt vì Trầm thật khi đốt trực tiếp sẽ tỏa mùi thơm dễ chịu và ít khói.